Η Ελένη Παπαδάκη, Ελληνίδα εθνικίστρια καλλιτέχνης, η κορυφαία Ελληνίδα ηθοποιός του Μεσοπολέμου στο Ελληνικό θέατρο, την οποία ο Γρηγόρης Ξενόπουλος είχε χαρακτηρίσει «..αδιαμφισβήτητη διάδοχο της Μαρίκας Κοτοπούλη», γεννήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 1903 στην Αθήνα και δολοφονήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 1944 από την Ο.Π.Λ.Α., τις ένοπλες συμμορίες της οργανώσεως του Ε.ΛΑ.Σ. που ανήκαν στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος, [Κ.Κ.Ε.], στη διάρκεια των γεγονότων που είναι γνωστά ως «Δεκεμβριανά». Η σορός της βρέθηκε στον περίβολο των Διυλιστηρίων της Ούλεν, σ’ ένα λάκκο μαζί με άλλους σφαγιασμένους Έλληνες αντικομμουνιστές πολίτες. Κηδεύτηκε το πρωί της Κυριακής 25 Ιανουαρίου 1945, μετά την καταστολή του κινήματος των Δεκεμβριανών, από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Καρύτση και τάφηκε στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.
Η Ελένη Παπαδάκη ήταν άγαμη και δεν απέκτησε απογόνους.
Γονείς της Ελένης Παπαδάκη ήταν ο ευκατάστατος αστός Νικόλαος Παπαδάκης, τμηματάρχης της Ιονικής Τράπεζας και η Αικατερίνη Κωνσταντινίδη, κόρη του πανεπιστημιακού καθηγητή Στυλιανού Κωνσταντινίδη με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη. Η Ελένη είχε έναν αδελφό το Μιχάλη Παπαδάκη, που ήταν δύο χρόνια μικρότερος της. Η οικογένεια της κατοικούσε σε μία διώροφη νεοκλασική μονοκατοικία στη διασταύρωση Ιακωβίδη 28 και Ζερβού κοντά στον Άγιο Ελευθέριο στα Πευκάκια, στην περιοχή των Πατησίων στην Αθήνα. Παιδική φίλη και γειτόνισσα της ήταν η Μαρίκα [γνωστή ως Μπούμπα ή Μίνα] Κορυζή, κόρη του πρωθυπουργού Αλέξανδρου Κορυζή, το πατρικό σπίτι της οποίας ήταν δίπλα από αυτό της Παπαδάκη. Η Ελένη εκδήλωσε από μικρή τις καλλιτεχνικές της ανησυχίες και συμμετείχε στις Κυριακάτικες εκδηλώσεις της οικογένειας της, στις οποίες ήταν πάντα καλεσμένος ο συνθέτης Δημήτριος Ρόδιος.
Η Παπαδάκη τελείωσε το Γυμνάσιο Κρίκου και διδάχθηκε Γερμανικά σε βραδινά μαθήματα στη Γερμανική σχολή, ενώ μελέτησε Γαλλικά στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Αργότερα παρακολούθησε για δύο χρόνια ως ακροάτρια, τα μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πήρε μαθήματα αρχαίων Ελληνικών και αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας από το Νικόλαο Ποριώτη. Ολοκληρώνοντας τη Μέση Εκπαίδευση γνώριζε και μιλούσε άριστα τέσσερις γλώσσες, Γερμανικά, Γαλλικά, Αγγλικά και Ιταλικά, γνώση που της επέτρεπε να μελετά τους ρόλους της στο πρωτότυπο. Σε νεαρή ηλικία εξέφρασε τη διάθεσή της να ασχοληθεί με το Θέατρο και συνάντησε την σφοδρή αντίθεση όλων των μελών της οικογενείας της, όμως μπροστά στην επιμονή της, δέχθηκαν να παρακολουθήσει μαθήματα πιάνου και φωνητικής στο Ελληνικό Ωδείο, στην οδό Φειδίου 3, όπου τελειοποίησε την κλίση της στο τραγούδι, με δασκάλους τον Άλεκ Σκούφη και τον Κίμωνα Τριανταφύλλου και το πιάνο, με την Αργυρή Γκίνη, την Κούλα Παπαδιαμαντοπούλου και την Καίτη Παπαϊωάννου
............Η Παπαδάκη προσλήφθηκε, την 1η Δεκεμβρίου 1932, ως πρωταγωνίστρια στο Εθνικό Θέατρο που είχε ιδρυθεί από τις 3 Μαΐου 1930. Ο ανταγωνισμός της με την Κατίνα Παξινού και το σύζυγό της Αλέξη Μινωτή, που είχαν την αμέριστη συμπαράσταση, αρχικά του Φώτη Πολίτη ως το θάνατό του το 1934 και στη συνέχεια του Δημήτρη Ροντήρη, οδήγησε στον παραγκωνισμό της. Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος θυμόταν :
«...όταν ήμουν μέλος της καλλιτεχνικής επιτροπής του Εθνικού Θεάτρου -επί Γρυπάρη και Φώτου Πολίτη- τι ετράβηξα με την αγαπητή μου Ελένη Παπαδάκη!.... όλοι είχαν την ιδέα πως στον κρατικό θίασο, τη στιγμή που υπήρχε μια Κατίνα Παξινού, αυτή ήταν μια περιττή πολυτέλεια. ... Πότε ήθελαν να την απολύσουν, πότε να της ελαττώσουν το μισθό, πότε να μην της δώσουν παρά ένα δυο ρόλους για όλη την επόμενη περίοδο...»
.............Ήδη η διαμάχη της με το ζεύγος Παξινού-Μινωτή είχε πάρει διαστάσεις και στις 30 Σεπτεμβρίου 1940, ο Τάκης Μουζενίδης της έδωσε το ρόλο της Αντιγόνης στην ομώνυμη αρχαία τραγωδία, παρά τις απειλές του καλλιτεχνικού ζευγαριού ότι θα παραιτηθεί. Στην παράσταση ερμήνευσε τη σκηνή του θρήνου με τα χέρια δεμένα πίσω στην πλάτη, δυσκολεύοντας τη σωστή απόδοση σε τραγούδι ή πρόζα και απέσπασε άριστες κριτικές από τους Άλκη Θρύλο και Μάριο Πλωρίτη...
..........Στην κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, πρωταγωνίστησε στις 13 Δεκεμβρίου 1943, υποδυόμενη την «Εκάβη» και μετά την παράσταση ο Άγγελος Σικελιανός αφού της φίλησε το μέτωπο και τα χέρια, της είπε πως «...προσκυνώ την ίδια τη βασίλισσα της Τροίας» και συμπλήρωσε «…Τώρα δεν έχεις άλλη κορφή ν’ ανέβεις πιο ψηλά», ενώ ενθουσιασμένος έγραψε για πρώτη φορά θεατρική κριτική και εντυπώσεις από την παράσταση. Όμως η τελευταία εμφάνιση της ζωής της μπροστά στο κοινό, ήταν στις 7 Φεβρουαρίου 1944, στη συναυλία στη μνήμη του ενός χρόνο από το θάνατο του ποιητή Κωστή Παλαμά, όπου στο τέλος του πρώτου μέρους εμφανίστηκε ντυμένη στα μαύρα, και απάγγειλε Στέλλα Βιολάντη με υπόκρουση, μουσική του Μανώλη Καλομοίρη.......
.............Λίγες μέρες μετά την αποχώρηση των Γερμανών από την Αθήνα, η Ελένη Παπαδάκη στοχοποιήθηκε από το κομμουνιστικό Ε.Α.Μ., που εξαπέλυσε κυνήγι κεφαλών εναντίον καλλιτεχνών που δήθεν συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς, όμως στην ουσία, απλά δεν ανήκαν ιδεολογικά και πολιτικά στις τάξεις του ΚΚΕ και κατηγορήθηκε για οριζόντιο δωσιλογισμό.
Καίτη Ντιριντάουα πραγματικό ὄνομα: Αἰκατερίνη Οἰκονόμου. Ποιοί εἴπαμε ἀλλάζουν τά ἐπίθετά τους ; ...( φωτό)
"Είμαι ευχαριστημένη που μπόρεσα να βάλω ένα μικρό λιθαράκι στον αγώνα του λαού μας για τη δημοκρατία. Τη δημοκρατία που πιστεύουμε εμείς, την πραγματική. Είμαι περήφανη που κάτι πρόσφερα σ' αυτό τον αγώνα", έλεγε η Καίτη Οικονόμου, η "θρυλική" στον κόσμο του θεάτρου, των θεατρόφιλων και της Εθνικής Αντίστασης Ντιριντάουα, όπως ήταν γνωστή...Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, σε παιδική ηλικία έχασε τον πατέρα της και αναγκάστηκε να κατηφορίσει στην Αθήνα. Ξεκίνησε πολύ μικρή τη βιοπάλη, στο "Μικρό Ζάππειο", χωρίς μεροκάματο. Αργότερα δούλεψε σε βαριετέ και σε "μπουλούκια", μέχρι που ο Αττίκ την προσέλαβε στην περίφημη "Μάντρα" του. Ηταν το 1937. Οσο για το όνομά της... ο Λάσκος και ο Αττίκ έμελλε να γίνουν "νονοί" της ( Ντιριντάουα, πόλη τῆς Ἀβησσυνίας [σημερινή Αἰθιοπία], διαβάστε σχετικῶς στό θέμα)
Παντρεύτηκε τόν δοσίλογο Κώστα Πετρουσόπουλο ( διαβᾶστε σχετικῶς μ᾿αὐτόν ἐδῶ)
...το καλοκαίρι του 1942, δημιουργούσαν σε βάρος της επεισόδια και κάθε εμφάνισή της, τη συνόδευαν με σφυρίγματα αποδοκιμασίας στέλνοντας παράλληλα και υβριστικές επιστολές. Ένα βράδυ, καθώς εκτελούσε κάποιο νούμερο στη σκηνή, ακούστηκαν έντονες αποδοκιμασίες και η λέξη «Βουλγάρα»... Με τα Δεκεμβριανά εντάχθηκε στο ΕΑΜ
Τά ὑπόλοιπα ὅσοι ἐνδιαφέρονται ἐδῶ κι᾿ἐδῶ
Τον Οκτώβριο του 1944 με πρωταγωνιστές τους Αιμίλιο Βεάκη, Μάνο Κατράκη, Τίτο Βανδή, Δήμο Σταρένιο, Δημήτρη Μυράτ, Αλέξη Δαμιανό, Ζώρζ Σαρρή, Νίκο Τζόγια, Καίτη Ντιριντάουα, Ολυμπία Παπαδούκα και άλλους, αρχίζουν διαγραφές από τον Σύλλογο Ελλήνων Ηθοποιών. Η επικύρωση των ονομάτων έγινε στις 18 Οκτωβρίου, στο θέατρο «Διονύσια» της Πλατείας Συντάγματος. Η Ελένη Παπαδάκη έστειλε επιστολή με τον δικηγόρο της, στην οποία έγραφε:
«...Κατά πόσον η όλη στάσις μου κατά το διάστημα της κατοχής υπήρξε «αντεθνική, αντισυναδελφική, εγωιστική και απρεπής», δύνανται καλλίτερον από εμέ να διαφωτίσουν την Συνέλευσιν πολλοί εκλεκτοί συνάδελφοι, οι οποίοι, ασφαλώς θα παρίστανται εις αυτήν, αλλά και πολλοί επίσης διακεκριμένοι συνάδελφοι μη προς εμέ φιλικά διακείμενοι, θα ευρεθούν έστω και κατ’ ιδίαν σκεπτόμενοι ότι εις πολλάς περιπτώσεις η στάσις μου υπήρξε κάθε άλλο παρά αντισυναδελφική ή εγωιστική…».
.........«Μα γιατί να φύγω; Τι έχω κάμει; Επείραξα ποτέ κανένα; Επειδή έσωσα ανθρώπινες ζωές στην Κατοχή, είναι ποτέ δυνατόν να έχω τον παραμικρότερο φόβο;» «Ας με πιάσουν, και να δούμε τι κακό έκαμα. Εξάλλου όταν περάσουν αυτές οι ταραγμένες μέρες, θα μου δοθεί ασφαλώς η ευκαιρία να βάλω πολλά πράγματα στη θέση τους. Θα μείνω να ξεκαθαρίσω αυτή την κατάσταση, να ιδώ τι έχουν μαζί μου. Γιατί να φύγω λοιπόν;».
..........Ο Ελευθερίου, που δέχθηκε σφοδρή κριτική από την αριστερά, σε συνέντευξή του στο περιοδικό της εφημερίδας «Το Βήμα της Κυριακής», με τίτλο «από την αριστερή κριτική θα μου ’ρθει κατακεφαλιά», αναφέρει τα εξής για την δολοφονία της Παπαδάκη:
«Την σκότωσαν στο Γαλάτσι, εκεί όπου ήταν η Ούλεν. Οι Ελασίτες εκτελούσαν με τσεκούρι συνήθως. Λέγανε στον κρατούμενο να λύσει τα κορδόνια των παπουτσιών του και μόλις έσκυβε τον χτυπούσαν με τσεκούρι. Έγιναν τότε μαζικές εκτελέσεις από Περιστέρι, Πατήσια, Γαλάτσι μέχρι Καισαριανή, Βύρωνα και Παγκράτι».
1) Νίκος Τζόγιας 2) Λευτέρης Δαρζέντας 3) Αλέκα Παΐζη 4)Ανδρέας Μανουλίδης 5) Καίτη Ντιριντάουα 6) Ολυμπία Παπαδούκα 7) Κώστας Μπαλαδήμας 8) Δήμος Σταρένιος
Στην απορία της δημοσιογράφου «και γιατί δεν τους εκτελούσαν με πολυβόλο, ...Δεν είναι υπερβολικό να γίνεται με τσεκούρι;», ο Ελευθερίου εξήγησε:
«Για να μη γίνεται θόρυβος. Οι εκτελέσεις γινόντουσαν κυρίως νύχτα και δεν έπρεπε να δίνεται στόχος. Τους θάβανε σε μαζικούς τάφους».
Και ολοκληρώνει την συνέντευξη ως εξής:
« Οι Άγγλοι και οι υπηρεσίες τους ήταν άθλιοι. Αλλά αυτό δεν μπορεί να καλύψει και τα εγκλήματα που γίνανε από την πλευρά του ΕΛΑΣ. Πρέπει να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε την αλήθεια. Από το ’43 άρχισαν οι μεμονωμένες εκτελέσεις, αλλά στα Δεκεμβριανά είχαμε μαζικές εκτελέσεις από την πλευρά του ΕΛΑΣ. Αυτή είναι η μαύρη αλήθεια».
Ὁλόκληρη ἡ βιογραφία της στὀ : el.metapedia.org
Αἰωνία ἡ μνήμη της !
Το προεδρείο του Κόκκινου ΣΕΗ (υπέγραψαν την διαταγή εκτέλεσης βάση λίστας) ηταν, ο Αιμίλιος Βεάκης, ο Θεόδωρος Μορίδης, ο Σπύρος Πατρίκιος, ο Χρήστος Τσαγανέας, και ο Πάνος Καραβουσάνος. Η πολιτεία τίμησε τον Χρήστο Τσαγανέα με τον Χρυσό Σταυρό του Γεωργίου του Α’, ένα παράσημο που απονεμόταν σε πολίτες που διακρίθηκαν με τις πράξεις τους υπέρ της πατρίδας.
Ηθοποιοί της Οργάνωσης Θεάτρου του ΚΚΕ μετά την Απελευθέρωση, Αθήνα 1944. Μεταξύ άλλων διακρίνονται ο Νίκος Τζόγιας, η Αλέκα Παϊζη, η Ντιριντάουα και ο Δήμος Σταρένιος.
No comments:
Post a Comment