1915. Τσάμηδες στην κεντρική πλατεία της Παραμυθιάς. Φωτογραφία Αρχείου
Τι ακριβώς συμβαίνει
με το θέμα που ακούει στο εξωτικό όνομα "Τσαμικό ζήτημα". Και γιατί,
κάθε τόσο, διεισδύει στη ζωή μας από τις χαραμάδες της επικαιρότητας. [ΤΒJ]
«‘Τσαμικό’
ζήτημα δεν υφίσταται» και «η επαναλαμβανόμενη ανακίνηση ενός ανυπάρκτου
θέματος από τις επίσημες αλβανικές Αρχές κάθε άλλο παρά εξυπηρετεί τις
διμερείς μας σχέσεις» απαντούν κύκλοι του υπουργείου Εξωτερικών στον
Αλβανό υπουργό Εξωτερικών Ντιτμίρ Μπουσάτι, ο οποίος σε πρόσφατη
τηλεοπτική του συνέντευξη στον αλβανικό τηλεοπτικό σταθμό Top Channel
έκανε αναφορά για ύπαρξη «τσαμικού» ζητήματος. «Κατά τη διάρκεια της
κατοχής από τις δυνάμεις του Άξονα» όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές «οι
Τσάμηδες συνεργάστηκαν με τους φασίστες και ναζιστές κατακτητές και
αποχώρησαν από την Ήπειρο πρωτοβούλως, ομαδικά και οριστικά,
ακολουθώντας τις εχθρικές δυνάμεις»[1] πληροφορεί το ΑΠΕ στις 29 Μαΐου 2016.
«Η
κυβέρνηση Βενιζέλου, επιθυμώντας την ηρεμία στον πληθυσμό της
Τσαμουριάς, ψήφισε το 1930 και το 1931 ειδικούς νόμους για την «εύλογη»
(ευνοϊκή) αποζημίωση των Τσάμηδων και την ταχύτερη διευθέτηση των
περιουσιακών εκκρεμοτήτων. Αντιθέτως, η δικτατορία του Μεταξά υιοθέτησε
το 1937 νόμο για την αναγκαστική απαλλοτρίωση των υπολειπόμενων
αλβανικών περιουσιών στο όνομα του αναδασμού της γης. Η καταβολή των
σχετικών αποζημιώσεων καθυστέρησε υπερβολικά. Οι προηγούμενες επεμβάσεις
στα περιουσιακά στοιχεία των Τσάμηδων οδήγησαν στον προοδευτικό
εκτοπισμό τους από γη και σπίτια με αποτέλεσμα, αφενός τα τοπικά μίση ,
αφετέρου την αναζήτηση ξένου προστάτη στην υπό Ιταλική κατοχή (1939)
«Μεγάλη Αλβανία» . Ήδη, πριν τον Οκτώβριο του 1940 χίλιοι πεντακόσιοι
Τσάμηδες είχαν εκτοπισθεί στην Χίο, στην Κρήτη και σε άλλες απόμακρες
περιοχές της χώρας . Η ρήξη με το κεντρικό ελληνικό κράτος συντελέστηκε
ουσιαστικά πριν τον πόλεμο εξαιτίας των περιουσιακών στοιχείων των
Τσάμηδων… Με έντονη παρουσία στο πλευρό των Ιταλών και Γερμανών
κατακτητών, οι Τσάμηδες βρέθηκαν υπό διωγμό μετά την απελευθέρωση της
Ελλάδας. Όσοι γλίτωσαν το φθινόπωρο του 1944 από αιματηρές πράξεις
αντιποίνων, διέφυγαν στην Αλβανία… Σύμφωνα με το άρθρο 3 του
Ελληνοαλβανικού Συμφώνου Φιλίας [της 21 Μαρτίου 1996], τα δύο κράτη
«κατευθύνουν τις ενέργειές τους προς την χρησιμοποίηση των ειρηνικών
μέσων που προβλέπει το διεθνές δίκαιο, ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών». Το
δε άρθρο 15 του ίδιου Συμφώνου ορίζει ότι κάθε κράτος θα αντιμετωπίσει
τη δυνατότητα για την άρση εντός του νομικού του πλαισίου, των εμποδίων
που δυσχεραίνουν την απόλαυση των περιουσιών που έχουν οι υπήκοοι του
ενός κράτους στην επικράτεια του άλλου. Με βάση τουλάχιστον τα
προηγούμενα, μπορεί η Αλβανία να θελήσει να εγείρει το ζήτημα των
αλβανικών περιουσιών ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Πέραν
των ζητημάτων για την αναγνώριση της δικαιοδοσίας του Διεθνούς
Δικαστηρίου , η νομολογία Interhandel θέτει ως προϋπόθεση για το
παραδεκτό της προσφυγής ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου την προηγούμενη
εξάντληση των εσωτερικών ενδίκων μέσων από τους αλβανούς υπηκόους.»
Αυτά έγραφε το 2006 στο «Περιουσίες Τσάμηδων & Αλβανών στην Ελλάδα -
Άρση του εμπολέμου και διεθνής προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου» [2]ο Επίκουρος Καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Γιάννης Κτιστάκις.
Το 2013 ο ίδιος συμπλήρωνε στην Καθημερινή:[3]«Αδικαιολόγητα,
μέχρι σήμερα δεν έχουν αποδοθεί στους Αλβανούς ιδιοκτήτες τα ακίνητα
αυτά, αν και τόσο ο αριθμός τους (περί τα 200 ακίνητα) όσο και η
σημερινή τους αξία (κατά προσέγγιση, 13 εκατομμύρια ευρώ) δεν είναι
ιδιαίτερα σημαντικά. Πολύ δε περισσότερο που με το Ελληνοαλβανικό
Σύμφωνο Φιλίας του 1996 (Ν. 2568/1998) δεν μπορεί κανείς σοβαρά να
ισχυριστεί ότι οι σχέσεις των κρατών παραμένουν εχθρικές. Στην παρούσα
συγκυρία, που οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα βρίσκονται στο ναδίρ, η
ελληνική διοίκηση μπορεί να δώσει μια λύση σε ένα ζήτημα που χρονίζει
και μπορεί να προξενήσει, στο άμεσο μέλλον, μεγάλη ζημία στην ελληνική
εξωτερική πολιτική. Αλήθεια, φαντάζεται κανείς τον Έλληνα νομικό
σύμβουλο στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ή τον Έλληνα διπλωμάτη στην Ε.Ε. να
επιχειρηματολογεί περί της ισχύος του εμπολέμου με την Αλβανία για να
δικαιολογήσει γιατί μέχρι σήμερα δεν έχουν αποδοθεί τα ακίνητα αυτά
στους ιδιοκτήτες τους; Αν εμπνευστεί η ελληνική διοίκηση από τις λοιπές
ευρωπαϊκές χώρες και δεν θελήσει να αυτοσχεδιάσει, οι λύσεις είναι
πολλές και απλές. Συγκρατώ σε αυτό το άρθρο την πιο σύμφωνη με τη
σύγχρονη αντίληψη περί κράτους δικαίου. Να συσταθεί ένα ελληνικών
συμφερόντων ίδρυμα στην Αλβανία, το οποίο θα έχει στόχο την εξαγορά των
εν λόγω ακινήτων από τους Αλβανούς ιδιοκτήτες και τους κληρονόμους τους
που επιθυμούν να τα πουλήσουν και τη μεταπώλησή τους σε τρίτους.
Σημειώνεται ότι τα περίπου 200 μεσεγγυημένα ακίνητα των Αλβανών υπηκόων
ενοικιάζονται μέχρι σήμερα (από το 1940!) σε ιδιώτες, με ευθύνη του
προϊσταμένου της επιτόπιας ΔΟΥ, σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές
ενοικίου...».
Ο
Γιάννης Κτιστάκης είναι επίσης ο δικηγόρος των Χειμαρριωτών
Κωνσταντίνου Λάζαρη, Σοφίας Ράπου, Βαγγέλη Κολίλα, Άγγελου Κοκαβέση και
Φρέντη Μπελέρη που περιμένουν στις 2 Ιουνίου 2016 την απόφαση του
Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην προσφυγή τους κατά
της Αλβανίας για παραβίαση της ελευθερίας έκφρασής τους[4]
με την καταδίκη τους από τα αλβανικά δικαστήρια για υποκίνηση εθνικού
μίσους κατά τις αμφιλεγόμενες τοπικές εκλογές τον Οκτώβριο 2003.[5]
No comments:
Post a Comment